Τι είναι όμως πραγματικά τα Orange κρασιά; Επειδή συχνά υπάρχει σύγχυση για το ποια κρασιά αποκαλούμε "πορτοκαλί", εδώ στην ομάδα της Oenos&co θεωρήσαμε χρήσιμο, πριν μιλήσουμε περισσότερο για αυτά, να παραθέσουμε ένα σύντομο Q&A για το τι ΔΕΝ είναι, προς αποφυγήν όποιας παρανόησης στο μέλλον:

• Είναι τα πορτοκαλί κρασιά φυσικά κρασιά;   - Όχι απαραίτητα.
• Είναι τα πορτοκαλί κρασιά ζυμωμένα σε πήλινους αμφορείς;   - Όχι απαραίτητα.
• Είναι τα πορτοκαλί κρασιά, προϊόντα ζύμωσης χυμού πορτοκαλιών;   - Όχι, όχι, όχι!!!

Πάμε λοιπόν!

Τι είναι

Θυμίζοντας εν συντομία την κύρια διαφορά στις μεθόδους παραγωγής των λευκών και των ερυθρών κρασιών, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ενώ στη λευκή οινοποίηση, λευκά επί το πλείστον σταφύλια, όταν καταφθάνουν στο οινοποιείο, μετά το διαχωρισμό τους από τα κοτσάνια, πιέζονται και παραλαμβάνεται ο χυμός όπου εν συνεχεία αφήνεται να ζυμώσει, στην ερυθρή οινοποίηση, ερυθρά σταφύλια, δεν πιέζονται αρχικά, αλλά μετά το διαχωρισμό τους από τα κοτσάνια, οι φλοιοί παραμένουν με το χυμό για κάποιο διάστημα, για να εκχυλίσουν τις χρωστικές τους και να δώσουν το γνωστό κόκκινο χρώμα στους οίνους που προκύπτουν.

Τα "πορτοκαλί" κρασιά, υιοθετώντας στοιχεία και από τις δύο μεθόδους, είναι τελικά τα κρασιά που παράγονται από λευκά σταφύλια (σε κάποιες περιπτώσεις ερυθρωπά), τα οποία δεν πιέζονται αρχικά, αλλά οι φλοιοί παραμένουν με το χυμό για κάποιο διάστημα, όπως και στην περίπτωση της ερυθρής οινοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο, χώρια των άλλων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που προσδίδει αυτή η διαδικασία εκχύλισης σε ένα κρασί, του δίνει και αυτό το χαρακτηριστικό του χρώμα. Εκχυλίζονται χρωστικές από τους φλοιούς των σταφυλιών που δεν έχουν απομακρυνθεί, οι οποίες είναι κατά βάση κίτρινες, αλλά ως ευοξείδωτες, σύντομα καταλήγουν "πορτοκαλί", κεραμιδί έως και καφέ.

Σχετικά με τα υπόλοιπα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν, αξίζει να σημειωθεί ότι σε μία τέτοια διαδικασία, στα φαινολικά συστατικά που εκχυλίζονται, τόσο από τους φλοιούς όσο και από τα κουκούτσια του σταφυλιού, εκτός των χρωστικών, υπάρχουν και ορισμένες τανίνες, που δίνουν μία λιγότερο ή περισσότερη στυφή αίσθηση στα κατά τ' άλλα “λευκά” αυτά κρασιά.

Το ιδιαίτερο "στυλ" συμπληρώνουν συχνά και κάποια πολύ χαρακτηριστικά αρώματα που συναντάμε σε αυτού του τύπου τα κρασιά, ανεξαρτήτως ποικιλιακής σύνθεσης. Τέτοια αρώματα είναι μαγιάς, μελιού και κηρύθρας, άρκευθου, βερνικιού ξύλου, αποξηραμένων φρούτων (κυρίως εσπεριδοειδών και πυρηνόκαρπων) και ώριμου μήλου.

Η ιστορία του

Τώρα που κάποιες πρώτες σημαντικές πληροφορίες μπήκαν σε μία σειρά, έχει ενδιαφέρον να πούμε ότι ως μέθοδος δεν είναι νέα, αντιθέτως εφαρμόζεται από την αρχαιότητα. Συγκεκριμένα στη Γεωργία υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι τα κρασιά τους παράγονται με αυτό τον τρόπο, αδιάκοπα, τα τελευταία 8.000 χρόνια. Ωστόσο, τάση ξεκίνησε να γίνεται τα τελευταία χρόνια, καθώς τη δεκαετία του ’90 ο Gravner στην Ιταλία, εμπνεύστηκε από αυτόν τον παραδοσιακό τρόπο οινοποίησης των Γεωργιανών, υιοθετώντας την τεχνική αυτή και εκείνος. Ακολούθησαν και άλλοι Ιταλοί και Σλοβένοι οινοπαραγωγοί και σιγά σιγά η τεχνική εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο.Πιθανόν ένας λόγος που υπάρχει η εσφαλμένη αντίληψη ότι τα "πορτοκαλί" κρασιά απαραιτήτως ζυμώνονται ή/και ωριμάζουν σε πήλινους αμφορείς, ίσως να είναι ακριβώς αυτός, δηλαδή ότι η τεχνική αναβίωσε έχοντας ως παράδειγμα τους Γεωργιανούς, οι οποίοι φτιάχνουν τα κρασιά τους μέσα σε πήλινα πιθάρια, τα Qvevri.

Παρερμηνείες

Στην πραγματικότητα, τα "πορτοκαλί" κρασιά μπορούν να παραχθούν σε οποιοδήποτε δοχείο ζύμωσης, είτε αυτό είναι ανοξείδωτη δεξαμενή, είτε ξύλινο βαρέλι, είτε τσιμεντένια δεξαμενή ή πήλινος αμφορέας, αρκεί να υπάρχει συμπαραμονή φλοιών και μούστου για παρατεταμένο διάστημα.

Μία άλλη παρεξήγηση, έχει να κάνει με το γεγονός ότι θεωρείται από πολλούς πως τα "πορτοκαλί" κρασιά είναι εξ’ορισμού φυσικά ή ήπιας παρέμβασης. Τα "πορτοκαλί" κρασιά μπορούν να προκύψουν κάλλιστα από μία συμβατική, πλήρως τεχνολογική, οινοποιητική προσέγγιση, αρκεί και πάλι να υπάρχει συμπαραμονή των στεμφύλων και του μούστου. Είναι όμως αλήθεια, ότι πολλοί είναι οι υπέρμαχοι της οινοποίησης ήπιων παρεμβάσεων που παράγουν "πορτοκαλί" κρασιά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι οι μόνοι.

Στο γιατί οι οινοπαραγωγοί που αγαπούν τη “φυσική” όπως καλείται από πολλούς, οινοποίηση, προτιμούν συχνά να φτιάχνουν τα κρασιά τους με αυτή την τεχνική, μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι εκχυλίζοντας φαινολικά συστατικά από τους φλοιούς και τα γίγαρτα των σταφυλιών, εξαιτίας της αντιοξειδωτικής προστασίας που παρέχουν αυτά τα μόρια, είναι πιο εύκολο να μειώσουν την ανάγκη που έχουν αυτά τα κρασιά, σε συντηρητικά όπως το θειώδες.

Ποικιλίες και στυλ

Συνήθεις ποικιλίες που προτιμώνται για την παραγωγή "πορτοκαλί" κρασιών, είναι διεθνώς οι Pinot Grigio, Chardonnay, Gewurztraminer, Sauvignon Blanc, Friulano, Ribolla Gialla, Chenin Blanc, Rkatsiteli και άλλες, ενώ στην Ελλάδα, οι περισσότερες προσπάθειες έχουν γίνει με Ασύρτικο, Ροδίτη, Μαλαγουζιά, Βοστυλίδι, Μοσχάτο και Βιδιανό.

Το χρώμα αυτών των κρασιών κυμαίνεται από έντονο χρυσαφί έως κάποιες φορές καφέ (είναι ίσως αβάσιμο, να πιστεύουμε ότι τα "πορτοκαλί" κρασιά, είναι απαραίτητα “κεχριμπαρένια”).

Τα χαρακτηριστικά αρώματα που αναφέρθηκαν παραπάνω και σχετίζονται με τη μέθοδο παραγωγής, αφήνουν κάποιες φορές το περιθώριο και για την έκφραση αρωμάτων της οινοποιηθείσας κάθε φορά ποικιλίας, ιδίως όταν αυτή είναι ιδιαίτερα αρωματική.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά τον κοινό αρωματικό παρονομαστή, τα περισσότερα "orange" κρασιά, έχουν τη δική τους μοναδική προσωπικότητα κι αυτός είναι ένας λόγος που πολλοί τα προτιμούν.

Με φαγητό

Συνήθως σερβίρονται σε ελαφρώς υψηλότερη θερμοκρασία από τα κοινά λευκά κρασιά και συνδυάζονται με ένα πλήθος επιλογών στο τραπέζι.

Οι ανεπαίσθητες ή σε κάποιες περιπτώσεις έως και στιβαρές τανίνες τους, επιτρέπουν το συνδυασμό τους με περισσότερα κρέατα απ ό,τι θα περίμενε κάποιος από ένα κρασί που δεν είναι κόκκινο.

Ο έντονος χαρακτήρας τους, τα βοηθά επίσης να συνοδεύσουν αντίστοιχα έντονα πιάτα και γι αυτό αποτελούν εξαιρετική επιλογή για έθνικ κουζίνες όπως κάποιες Αφρικάνικες και Ασιατικές, ενώ μιλώντας γενικά, παλαιωμένα έντονα τυριά, κυνήγι με βότανα όπως παράδειγμα το δεντρολίβανο, άγρια μανιτάρια, τρούφα, καπνιστά λιπαρά ψάρια, αυγοτάραχο τους ταιριάζουν ιδιαίτερα.

Εναλλακτικά του όρου “orange” για αυτά τα κρασιά, πιθανόν να συναντήσετε τον αγγλικό όρο “amber” που σημαίνει κεχριμπαρένιο ή τον ιταλικό “ramato” που σημαίνει πυρόξανθο.